İlk kez, bilim adamları yüksek oranda işlenmiş gıdaların tüketimi ile obezite arasında net bir nedensel ilişki kurdular. Karşılaştırmalı çalışmada, işlenmiş gıdaları tüketen denekler, kontrol grubuna göre günde ortalama 500 kalori daha fazla tükettiler.

Bethesda (ABD). Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından yapılan bir araştırma, yalnızca yüksek oranda işlenmiş hazır gıdaları tüketen kişilerin, çoğunlukla işlenmemiş gıdaları tercih eden insanlara kıyasla sadece iki haftada yaklaşık bir kilo aldığını gösteriyor. Uzman dergisi Cell Metabolism’de yayınlanan çalışmada açıklandığı gibi, Kevin Hall liderliğindeki bilim adamları yeni bir inceleme yöntemi geliştirdiler.

10’u kadın ve 10’u erkek olmak üzere 20 denek gruplara ayrıldı. Daha sonra iki haftalık bir süre boyunca, bir aylık denemede gruplardan birine sabah, öğlen ve akşam hazır ürünlerden oluşan bir menü verilirken, kontrol grubuna işlenmemiş gıdalar verildi. İlk grup için tipik bir menü krep, patates kızartması, sosis ve pizzadan oluşuyordu. İkinci gruba yulaf ezmesi, süt , çiğ badem ve meyve verildi.

Her iki menüde de aynı malzemeler

Deney süresince her iki grubun da kendi menülerinden istedikleri kadar yemelerine izin verildi. Tüm test katılımcıları diyet varyantlarının “çok iyi ve lezzetli” olduğunu belirttiğinden, kişisel tercihler de neredeyse tamamen göz ardı edilebilir. İki menüyü karşılaştırılabilir hale getirmek için bilim adamları, şeker, karbonhidrat, lif, yağ ve tuz gibi içerik maddelerinin aynı olduğundan emin oldular.

Aynı içeriklere rağmen işlenmiş gıdaları alan grup, kontrol grubuna göre günde ortalama 508 kalori daha fazla tüketti. İki hafta sonra, grup ortalama bir kilo daha aldı. Daha sonra grupların menüleri değiştirildi, bu da alınan kiloların iki hafta sonra tekrar verilmesi anlamına gelirken, daha önce işlenmemiş gıdalarla beslenen grup artık hazır öğünlere geçerek kilo aldı.

Nedensellik açıkça mevcut

Çalışmanın baş yazarı Hall, “diğer çalışmalar kilo alımı ile yeme alışkanlıkları arasında bir bağlantı gösterse de, onun çalışması nedensellik kuran ilk çalışmadır. Bu nedenle, yüksek oranda işlenmiş gıdalar, insanların aşırı yemek yemesine ve kilo almasına açıkça neden olur.”

Ayrıca, işlenmiş gıdaları tüketen grubun metabolik süreçlerinin daha fazla enerji gerektirdiği, ancak artan kalori miktarını telafi etmeye yetmediği gösterildi. Kan şekeri ve karaciğer yağı gibi incelenen kan ve vücut değerlerinde herhangi bir değişiklik bulunmadı, ancak bunun nedeni sadece dört haftalık kısa çalışma süresi. Çalışmanın ortak yazarı Griffin Rodgers, “ekstra kalorilerin zamanla birikebileceğini ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini” açıklıyor.

Çalışma, hazır yemek yiyen grubun neden daha fazla kalori tükettiğini açıklamadı. Bununla birlikte bilim adamları, onların çok daha hızlı yediklerini ve beynin ancak çok fazla kalori tüketildikten sonra yeterince doyduğuna dair sinyal aldığını varsayıyorlar. Hall, “hazır yemeklerin duyusal veya yapısal özelliklerinin daha hızlı yemekten sorumlu olduğundan” şüpheleniyor.

Daha fazla denekle ve daha uzun bir süre boyunca yapılan takip çalışmaları artık daha hızlı yemek yemenin hangi sebeplerden sorumlu olduğunu göstermelidir. Bilim adamları, deney sırasında yiyeceğin hazırlanma süresi ve maliyeti gibi faktörlerin dikkate alınmaması nedeniyle elde ettikleri sonuçların günlük hayata tam olarak aktarılamayacağını da açıkladı.